Sprawdź, czym różni się przestępstwo od wykroczenia skarbowego i jakie są konsekwencje prawne. Poznaj możliwości obrony.
Każda osoba prowadząca działalność gospodarczą lub zarządzająca finansami firmy prędzej czy później spotka się z pojęciem przestępstw i wykroczeń skarbowych. Odpowiedzialność prawna w tym zakresie może prowadzić do poważnych konsekwencji, dlatego warto wiedzieć, czym różni się wykroczenie skarbowe od przestępstwa i jak bronić się przed zarzutami.
Czym są przestępstwa i wykroczenia skarbowe?
Przestępstwo skarbowe to czyn zabroniony, który narusza przepisy ustawy Kodeks karny skarbowy i jest zagrożony karą grzywny, ograniczenia wolności lub pozbawienia wolności. Wykroczenie skarbowe to czyn o mniejszej wadze, najczęściej karany grzywną.
Do najczęstszych przestępstw skarbowych należą:
-
unikanie opodatkowania poprzez nieujawnianie przychodów,
-
fałszowanie faktur,
-
uchylanie się od obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych,
-
wyłudzanie VAT.
Z kolei wykroczenia skarbowe to np. nieterminowe złożenie deklaracji podatkowej lub niewielkie uchybienia w ewidencji sprzedaży.
Odpowiedzialność prawna: co grozi za przestępstwo skarbowe?
Skala kary zależy od wielu czynników: wartości uszczuplonego podatku, stopnia winy, okoliczności towarzyszących, a także od tego, czy czyn został popełniony umyślnie.
Sąd może zastosować:
-
grzywnę liczona w stawkach dziennych (od kilkuset do setek tysięcy złotych),
-
karę pozbawienia wolności (do 5 lat w przypadkach poważnych),
-
przepadek korzyści majątkowej uzyskanej z przestępstwa,
-
zakaz prowadzenia określonej działalności gospodarczej.
Zatrzymanie przez organy KAS lub wszczęcie postępowania karnego skarbowego to sygnał, że warto jak najszybciej skontaktować się z profesjonalnym doradcą lub adwokatem – warto sprawdzić ofertę na stronie kancelarii.
Kiedy czyn jest wykroczeniem, a kiedy przestępstwem?
Granica pomiędzy wykroczeniem a przestępstwem jest wyznaczana przez wartość uszczuplenia podatkowego. Jeśli kwota nie przekracza pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia, mamy do czynienia z wykroczeniem. W przeciwnym razie jest to przestępstwo skarbowe.
Zgodnie z aktualnym stanem prawnym (2025):
| Rok | Minimalne wynagrodzenie (zł) | Próg wykroczenia/przestępstwa (zł) |
|---|---|---|
| 2023 | 3600 | 18 000 |
| 2024 | 4242 | 21 210 |
| 2025 | 4300 | 21 500 |
Jak wygląda postępowanie w sprawie przestępstwa skarbowego?
Postępowanie wszczęte przez organy skarbowe lub celno-skarbowe rozpoczyna się od kontroli, która może przerodzić się w dochodzenie lub śledztwo.
Po jego zakończeniu:
-
sprawa może trafić do sądu,
-
podatnik może przyjąć mandat karny,
-
w określonych sytuacjach można skorzystać z tzw. czynnego żalu, czyli samodzielnie zgłosić uchybienie i uniknąć odpowiedzialności.
Adwokat specjalizujący się w prawie karnym skarbowym może doradzić najlepsze rozwiązanie i reprezentować klienta na każdym etapie postępowania. Więcej informacji o pomocy prawnej w tym zakresie można znaleźć na stronie kancelarii.
Jak się bronić przed zarzutami skarbowymi?
Każda osoba, przeciwko której toczy się postępowanie skarbowe, ma prawo do obrony. Najważniejsze kroki to:
-
szybkie skonsultowanie sprawy z prawnikiem,
-
analiza dokumentacji księgowej i podatkowej,
-
ustalenie czy można zastosować instytucję czynnego żalu,
-
przygotowanie linii obrony, np. wykazanie braku winy umyślnej.
Im szybciej podejmie się działania, tym większa szansa na uniknięcie poważnych sankcji. Skorzystanie z wiedzy i doświadczenia prawnika – jak np. tego dostępnego tutaj – może mieć kluczowe znaczenie dla dalszego przebiegu sprawy.
Podsumowanie
Przestępstwa i wykroczenia skarbowe to poważne naruszenia przepisów, które mogą prowadzić do surowych konsekwencji finansowych i karnych. Znajomość różnic między tymi czynami oraz wiedzę o możliwościach obrony należy traktować jako niezbędną część odpowiedzialnego prowadzenia biznesu. Dzięki wsparciu specjalisty można skutecznie zadbać o swoje interesy i uniknąć najpoważniejszych skutków prawnych wynikających z przepisów Kodeksu karnego skarbowego.