Jak założyć fundację – kroki formalne i wymogi

Jak założyć fundację w Polsce? Poznaj etapy rejestracji, wymogi formalne i koszty. Praktyczny przewodnik dla przyszłych fundatorów.

Wspieranie lokalnych inicjatyw, pomoc potrzebującym, promowanie kultury, edukacji lub ochrony środowiska – niezależnie od tego, jaka idea Ci przyświeca, możesz ją zrealizować poprzez powołanie fundacji. Coraz więcej osób prywatnych, grup inicjatywnych czy przedsiębiorców decyduje się na ten krok, by działać skutecznie, transparentnie i zgodnie z prawem. Jak założyć fundację w Polsce? To pytanie zadaje sobie wielu społeczników i przyszłych fundatorów. Dobrze przygotowany proces to podstawa działania z misją i sercem, ale też z formalną strukturą, która umożliwi pozyskiwanie finansowania i podejmowanie współpracy z instytucjami publicznymi czy prywatnymi.

W tym poradniku krok po kroku przeprowadzimy Cię przez wszystkie etapy zakładania fundacji – od decyzji o celu, przez dokumentację, po rejestrację w KRS i dalsze działania. Zyskaj jasność i pewność, że Twoja fundacja będzie działać skutecznie i legalnie.

Czym jest fundacja i kiedy warto ją założyć?

Fundacja to organizacja pozarządowa powołana do realizacji określonych celów społecznych, które muszą być zgodne z interesem publicznym. Nie działa dla zysku, a cały jej majątek i działania są skierowane na wspieranie wybranych obszarów, takich jak:

• pomoc osobom niepełnosprawnym,

• ochrona zdrowia i środowiska,

• wspieranie edukacji i nauki,

• promocja kultury i dziedzictwa narodowego,

• rozwój lokalnych społeczności.

Fundację może założyć osoba fizyczna, grupa osób lub podmiot prawny (np. firma), który chce działać na rzecz dobra wspólnego. To często wybierana forma przez osoby zaangażowane społecznie, które chcą w sposób formalny i długofalowy realizować swoją misję. W Polsce fundacje cieszą się dużym zaufaniem i są często wspierane przez darczyńców, samorządy i organizacje zewnętrzne.

Jakie kroki należy podjąć, by założyć fundację?

Proces rejestracji fundacji w Polsce obejmuje kilka jasno określonych etapów. Ich poprawne wykonanie gwarantuje sprawne powołanie organizacji i uzyskanie osobowości prawnej.

1. Określenie celu działalności

Cel fundacji musi być precyzyjnie określony, realny do realizacji i zgodny z interesem publicznym. Przykładowe cele to:

• edukacja dzieci i młodzieży w małych miejscowościach,

• pomoc ofiarom przemocy,

• promocja zdrowego stylu życia,

• wspieranie artystów i kultury regionalnej.

Cel powinien być jasno zapisany w akcie fundacyjnym i powielony w statucie. Dobrze, jeśli jest skonkretyzowany, ale nie zbyt wąski – pozwoli to fundacji na elastyczne działanie w przyszłości.

2. Sporzenie aktu fundacyjnego

Akt fundacyjny jest oficjalnym dokumentem powołującym fundację. Spisuje się go u notariusza. W treści musi znaleźć się m.in.:

• oświadczenie woli o ustanowieniu fundacji,

• cel działania,

• wysokość funduszu założżielskiego,

• wskazanie statutu jako dokumentu określającego zasady funkcjonowania.

Fundatorem może być jedna osoba lub więcej. To fundator przekazuje fundusz założżielski – środki finansowe, które będą podstawą działania fundacji.

3. Opracowanie statutu fundacji

Statut to "konstytucja" fundacji. Reguluje jej nazwę, cele, zasady działania, majątek, sposób reprezentacji i organy zarządzające. Jest niezbędny do rejestracji w KRS i dalszego funkcjonowania organizacji.

Dobrze napisany statut:

• chroni fundację przed konfliktami wewnętrznymi,

• daje elastyczność w realizacji celów,

• ułatwia współpracę z partnerami.

4. Rejestracja fundacji w KRS

Wniosek do Krajowego Rejestru Sądowego składa się w sądzie rejestrowym. Dołącza się do niego:

• akt fundacyjny,

• statut,

• formularze KRS (m.in. KRS-W20),

• potwierdzenie opłaty sądowej,

• dokumenty tożsamości fundatorów.

Od momentu wpisu do rejestru fundacja nabywa osobowość prawną. Może rozpocząć działalność i ubiegać się o środki zewnętrzne.

Wymogi formalne i praktyczne porady

Oprócz dokumentów, warto pamiętać o kilku aspektach organizacyjnych:

• Fundacja powinna posiadać konto bankowe oraz prowadzić księgowość.

• Siedziba fundacji musi być wskazana w statucie i rejestrze.

• W nazwie nie może być nazw zastrzeżonych lub mylących.

Popełnienie błędu formalnego na etapie rejestracji może skutkować zwrotem wniosku lub koniecznością korekty dokumentów. Warto skorzystać z doświadczenia prawnika – tutaj możesz uzyskać pomoc.